محمد عثمان پښتون

نوميالی ليکوال: محمد عثمان پښتون
ديجيتل کوونکي: خليل الله سروري، شمس الله آرين

ښاغلی محمد عثمان پښتون په (۱۲۶۵ل.) کال په کندهار کي زېږېدلی دئ، زده کړي ئې د پښتونستان په چمن سيمه کي په اته کلنۍ کي شروع کړي دي، هلته تر پنځه کاله درس ويلو وروسته، د پلار د مړيني له امله بيرته کندهار ته را ګرځېدلی دئ، خو د کندهار په ارغسان کي -چي سارا (صحرا) وه- ئې هغسي علمي تنده نه ماتېدله، نو بيرته ئې مخ پر چمن ونيوی، هلته او په کوټه کي ئې خياطي هم کول او زده کړه هم.
ښاغلی پښتون په اماني روښانه دوره کي بيرته کندهار ته راغلی دئ او دلې د (طلوع افغان) ژباړن مقرر سوی دئ، تر ژباړنۍ برعلاوه د پاسپورټ او ضبط احوالات مامور، د بلديې کفيل، وروسته ئې رئيس او هم ئې د تجارت، دندي اجرا کړي دي.
ښاغلی پښتون په (۱۳۱۱ل.) کال د پښتو انجمن رئيس مقرر سو، تر هغه وخته ئې په رياست کي کار وکړی، چي پښتو انجمن په (۱۳۱۶ل.) کال له کابل ادبي انجمن سره يو ځای او پښتو ټولنه ځني تاسيس سوه.
ښاغلي پښتون په پښتو له کښل سوو اثارو څخه اضافه، له هندي، پنجابي، اردو، ګجراتي او انګرېزي ماخذونو څخه هم ګټه اخيستلای سوای.
ښاغلی پښتون د (پښتو ښوونکی /دوه جلده/)، (بريالی)او (غښتلی پښتون) په نومونو تاليفات لري او د (د آسيا سپېدې)، (د حربي فن د تعبيې فن)، (د محمود ادبي جرګه)، (اصول تمدن /دوه ټوکه/) او نور ژباړل سوي آثار هم لري، چي له انګرېزي، اردو او فارسي ژبو څخه ئې ژباړلي دي.
ښاغلی عثمان د پښتو مجلې چلوونکی هم وو، د ده ځيني ژباړي، ليکني او شعرونه په پښتو مجله کي هم خپرېدل.
ارواښاد محمد عثمان پښتون په (۱۳۴۰ل.) کال وفات سوی دئ.
خبر نه يم چي پرانيزي پټي ستـــرګي افــغان کلـــه؟
د فلـــک څخه به واخلــي واری خـــپل د دوران کلـــه؟
هغــه قوم چي عـلم و فن ئې و جــهان ته دئ ښوولی
شرق و غرب به سره يو کړي په نامه د خپل ځان کله؟
عثمان